Cách rèn cho trẻ tính tự lập

Từ từ tách trẻ ra khỏi mẹ

Các mẹ thường chung tâm lý thương con, nên quyến luyến con, lúc nào cũng ôm ấp con trong vòng tay. Nhưng làm thế con sẽ ngày càng bị phụ thuộc vào mẹ, ngay cả lúc ngủ, bé sẽ không ngủ được khi không có mẹ ở bên. Như vậy sẽ rất bất tiện cho mẹ khi muốn tranh thủ làm một việc gì đó, quan trong hơn là bé sẽ không tự lập, bị phụ thuộc vào mẹ quá mức. Chính vì vậy, mẹ hãy tập đặt con khi con ngủ. Và cho con ngủ riêng chứ không ôm ấp con khi ngủ. Ban đầu bé có thể sẽ quấy khóc, nhưng sau bé có thể tự điều khiển và quen dần với việc tự ngủ.

Để trẻ tự làm những việc vừa sức

Khi trẻ có thể làm được việc gì thì ba mẹ đừng ngăn cản bé, mà hãy tạo điều kiện và hướng dẫn bé làm những việc phù hợp. Chẳng hạn như bé tự lựa chọn quần áo, xếp quần áo vào ngăn tủ, lấy đồ chơi, và dọn đồ chơi vào đúng vị trí sau khi chơi xong… Đừng thương trẻ mà làm cho trẻ tất cả, cũng đừng sợ trẻ phá hỏng đồ mà không cho trẻ làm gì… mà ba mẹ hãy hướng dẫn trẻ một cách kiên nhẫn. Quan trọng là ba mẹ hãy cố gắng tạo cho trẻ tâm thế vui vẻ, hồ hởi khi làm những việc đó như khi chơi một trò chơi thú vị, như vậy mới đạt được hiệu quả tốt. Khi trẻ lớn hơn, mẹ cũng nâng dần mức độ công việc phù hợp hơn với trẻ, như hướng dẫn bé tự chăm sóc chính mình, tự tắm giặt, tự đi bộ hoặc đạp xe đi học, hay giúp bố mẹ làm những công việc nhà đơn giản… Đây là một cách để rèn luyện cho trẻ tính tự lập rất tốt đấy.

Phân chia công việc cho từng thành viên

Việc phân công công việc trong nhà giúp bé hiểu rằng mỗi thành viên trong gia đình đều có trách nhiệm với công việc và bé cũng không ngoại trừ là cách để rèn luyện cho trẻ tính tự lập rất tốt. Chẳng hạn như mỗi bữa cơm bé được giao nhiệm vụ lau bàn, hay lấy bát đũa, mời ông bà xuống ăn cơm… hay khi đi mua sách, bé có quyền tự chọn cho mình tối đa là bao nhiêu cuốn sách, và phải tự cầm sách… Trẻ luôn có trách nhiệm với việc mình được giao và không tự ý bỏ nhiệm vụ của mình. Vậy là ba mẹ đã rèn cho trẻ tính tự lập.

Khen, động viên các bé khi bé hoàn thành công việc

Sự ghi nhận của người lớn, đặc biệt là của ba mẹ luôn là động lực cho bé cố gắng nhiều hơn và thích thú với công việc được giao. Bởi vậy, khi bé hoàn thành một công việc dù rất nhỏ thì ba mẹ hãy khen ngợi con đúng lúc, và nhắc nhở, động viên bé phát huy tốt hơn vào những lần sau. Ví dụ như: miệng thơm, và răng con trắng hơn khi con đánh răng sạch sẽ; hôm nay cảm ơn con vì đã giúp mẹ dọn phòng, con rất ngoan khi đấm lưng cho ông khi ông đau lưng, con biết giúp đỡ người xung quanh là rất tốt… Tuy nhiên, ba mẹ chú ý nên khen đúng, không nên khen quá cho một hành động đơn giản sẽ làm phản tác dụng.

Không chỉ động viên, khen ngợi, ba mẹ có thể thay đổi hình thức thưởng cho con phong phú hơn như để ghi nhận việc cả tuần con lau bàn ăn rất sạch sẽ nên cuối tuần ba mẹ cho con đi chơi.

Luôn đồng hành bên trẻ nhưng hạn chế giúp trẻ

Dù bé có tự lập đến mấy thì bé cũng rất nhạy cảm, luôn cần ba mẹ quan tâm, chú ý tới mình. Hãy ở bên con, luôn thể hiện cho con biết là ba mẹ luôn đặc biệt chú ý đến con, đồng hành cùng con trong mọi việc, nhưng con cần tự mình làm những việc trong khả năng, mà không nên dựa dẫm vào ba mẹ, vậy mới là điều tốt. Trẻ sẽ ngày càng làm việc tốt hơn, hình thành thói quen tự lập một cách vững chắc hơn.

Lưu ý: mỗi đứa trẻ là mỗi cá thể riêng biệt có sự khác nhau về tính cách, nên ba mẹ cần phải hiểu con của mình, linh động trong cách rèn luyện cho trẻ tính tự lập để đạt được hiệu quả tốt nhất.